Nella morte di Benedetto XVI.

…con l’animo lieto…

La morte di Benedetto XVI ci riempie di tristezza nella nostra umanità, ma anche la nostra fede, la nostra configurazione quotidiana col Crocefisso e Risorto, ci riempie di speranza e di consolazione. Le stesse parole del papa emerito proprio un anno fa ci riempiono della consapevolezza che, per la fede nel Signore, viviamo questo momento nella serenità ed anche nella pace: “…sono comunque con l’animo lieto perché confido fermamente che il Signore non è solo il giudice giusto, ma al contempo l’amico e il fratello che ha già patito egli stesso le mie insufficienze e perciò, in quanto giudice, è al contempo mio Paraclito. In vista dell’ora del giudizio mi diviene così chiara la grazia dell’essere cristiano. L’essere cristiano mi dona la conoscenza, di più, l’amicizia con il giudice della mia vita e mi consente di attraversare con fiducia la porta oscura della morte”.

Questa mattina, quando ho appreso la notizia della morte di Benedetto XVI, ho iniziato a pensare cosa avrei potuto scrivere in questo momento della vita della Chiesa, e ho visto che i sentimenti erano quasi gli stessi di dieci anni fa in quel febbraio 2013. Per questo, vi ripropongo un mio articolo pubblicato in quel frangente della storia della Chiesa di Roma.

+P. Manuel Nin

Esarca Apostolico

 

 

 

Crocifissi insieme a Colui che per noi è stato crocifisso

L’umile lavoratore diventato umile pastore.

          La liturgia bizantina, nella settimana che precede l’inizio della Quaresima, canta questo tropario: “Digiunando dai cibi, anima mia, senza purificarti dalle passioni, invano ti rallegri per l’astinenza, perché se essa non diviene per te occasione di correzione, sei in odio a Dio come menzognera e ti rendi simile ai ­perfidi demoni che non si cibano mai. Non rendere dunque inutile il digiuno peccando, ma rimani irremovibi­le sotto gli impulsi sregolati, facendo conto di stare presso il Salvatore crocifisso, o meglio di essere croci­fissa insieme a Colui che per te è stato crocifisso, gridando a lui: Ricòrdati di me Signore, quando verrai nel tuo regno”. È un testo che spiega il vero senso del digiuno cristiano e alla fine del testo presenta il ruolo centrale della croce di Cristo nella vita dei cristiani: “crocifissi insieme a Colui che per noi è stato crocifisso”. Le parole di Benedetto XVI nell’ultima udienza del suo pontificato mi hanno fatto pensare al tropario citato, quando ha detto: “Non abbandono la croce, ma resto in modo nuovo presso il Signore Crocifisso. Non porto più la potestà dell’officio per il governo della Chiesa, ma nel servizio della preghiera resto, per così dire, nel recinto di san Pietro. San Benedetto, il cui nome porto da Papa, mi sarà di grande esempio in questo. Egli ci ha mostrato la via per una vita, che, attiva o passiva, appartiene totalmente all’opera di Dio”.

          Quando il 19 aprile 2005 Benedetto XVI, da poco eletto alla sede di Pietro nella Chiesa di Roma, si presentò al suo popolo nella loggia della basilica vaticana, si definì come “un umile lavoratore nella vigna del Signore”. Dopo quasi otto anni di quotidiano umile lavoro, spesso strenua fatica, lo vediamo consegnare la vigna arata, potata, curata con amore sponsale ad un altro che dovrà continuarne la coltivazione. Nel pastore –e perché no?- nell’agricoltore Benedetto XVI abbiamo visto quell’amoroso servizio che il profeta Isaia canta per la sua vigna: “Voglio cantare per il mio diletto un cantico d'amore alla sua vigna. Il mio diletto possedeva una vigna su un colle ubertoso. Egli la vangò, la liberò dai sassi e la piantò di viti eccellenti, in mezzo ad essa costruì una torre e vi scavò anche un tino; attese poi che facesse uva, invece produsse uva aspra” Is 5,1-4). Cristo stesso nel vangelo usa questa immagine della vigna per parlare dell'amore di Dio verso il suo popolo. Come se l’umile lavoratore Joseph Ratzinger, diventato per volontà di Dio ed il voto umano l’umile pastore Benedetto XVI, non avesse voluto fare altro e niente di meno, che vivere in sé stesso, incarnare nel suo ministero pastorale, il canto del profeta sulla sua amata vigna.

          Umile lavoratore diventato umile pastore. Lungo il suo pontificato Benedetto XVI ha voluto in qualche modo sparire, farsi piccolo, farsi discreto, ma non per ostensione ma per mostrare Colui che è il vero pastore, incarnato, fattosi uomo per noi. Dall'inizio alla fine del suo ministero pastorale non ha voluto parlare di sé stesso, bensì come umile pastore parlare dell'unico Pastore. Già nella liturgia di inizio di pontificato non volle né presentarsi, né proporre dei programmi, ma presentare il Pastore, colui a chi lui stesso e tutti i simboli di quella liturgia facevano riferimento, e perciò da buon mistagogo ne spiegò la simbologia.

Quando il 1° maggio 2011, domenica di san Tommaso, Giovanni Paolo II per la benevolenza di Dio e per l’autorità apostolica del suo successore nella sede romana Benedetto XVI, entrò nell’albo dei beati, la folla accorse di nuovo tra le braccia di piazza San Pietro, quel colonnato che, come il grembo di una madre,accoglie i figli. E in quei giorni di maggio colpì direi l’umiltà, la discrezione, la presenza quasi silenziosa di Benedetto XVI, come se di forma naturale e convinta avesse voluto mettersi da parte, all’ombra, per lasciar che fosse il predecessore ed amico che riprendesse il suo posto. La vigilia della beatificazione, in quel circo massimo romano gremito di giovani, Benedetto XVI da Castelgandolfo, ancora una volta discreto quasi nascosto guidò, come pastore della diocesi romana, la preghiera conclusiva di quella lunga vigilia. Però la domenica a piazza San Pietro lui fu veramente il liturgo, che invocò il Nome della Santa Trinità all’inizio della liturgia, che proclamò davanti alla Chiesa e al mondo la santità del nuovo beato, che commentò la Parola di Dio, e sui doni presentati invocò lo Spirito Santo affinché diventassero il Corpo e il Sangue di Cristo. In una celebrazione liturgica concelebrata coi patriarchi delle Chiese Orientali cattoliche ed i padri cardinali, conclusasi con la sua preghiera silenziosa e discreta davanti alla bara del suo predecessore beato Giovanni Paolo II.

          Umile pastore fino alla conclusione del suo pontificato, del suo umile servizio alla Chiesa Cattolica. Dopo aver annunciato in modo dimesso, e usando una lingua forse in molti non più capita, che voleva continuare a portare il peso della croce di Cristo, ma in modo molto diverso, e nelle settimane che hanno susseguito questo annuncio non ha parlato di sé stesso bensì umile pastore ha continuato ad annunciare Colui che è il vero Pastore. Nel suo ultimo incontro con i fedeli in quella piazza San Pietro dalle braccia protese, Pietro ha abbracciato la Chiesa e la Chiesa ha abbracciato Pietro. E nella sua catechesi, ancora una volta discreta ed umile e per questo grande, il pastore –l’umile lavoratore- con la sua parola ha curato con amore per ultima volta la sua amata vigna. E lo ha fatto nel ringraziamento a Dio che guida sempre la Chiesa, nella grande fiducia che il Vangelo è l’unica forza della Chiesa. Convinto che il Signore l’ha guidato nei giorni di sole e di gioia e nei giorni di foschia e di sofferenza; nei giorni in cui il mare è stato sereno e la barca solcava senza difficoltà, e nei giorni in cui le onde l’hanno sbattuta e sembrava che il Signore dormisse. Ma lui, il Signore c’era e c’è, e questa è la nostra fede. Convinti che Dio ci ama e ha dato il suo Figlio per noi. E Benedetto XVI ha ringraziato ancora tante persone che fedelmente hanno collaborato con lui, con spirito di fede e di umiltà; per fare della Chiesa non una organizzazione ma un corpo vivo, comunione di fratelli e sorelle nel Corpo di Cristo che ci unisce tutti. In un amore, ha ancora ricordato Benedetto XVI che delle volte porta a scelte difficili, sempre per il bene della Chiesa. Consapevolezza certa che dal momento della sua accettazione come successore di Pietro nella chiesa di Roma lui, il Papa, non apparteneva più a sé stesso bensì a tutti e per sempre nell’abbraccio vicendevole di cui piazza San Pietro in questa ultima udienza è diventata tipo e testimone. Quindi il vignaiolo, il pastore, alla fine diremmo riprende il ruolo di teologo e spiega il mistero della croce, di cui lui non scende bensì rimane in modo nuovo presso il Signore crocifisso. Le parole di Benedetto XVI: “Non abbandono la croce, ma resto in modo nuovo presso il Signore Crocifisso”, ci portano a quelle del tropario iniziale: “… facendo conto di stare presso il Salvatore crocifisso, o meglio di essere croci­fissa insieme a Colui che per te è stato crocifisso”.

          Dal 28 febbraio Benedetto XVI non scende dalla croce ma il suo nascondimento illumina Colui che per noi è appeso alla croce. Nella liturgia bizantina, durante la lettura del vangelo al vespro del Venerdì Santo, l’immagine del crocifisso viene deposta dalla croce, avvolta in un lenzuolo e sepolta sotto l’altare che diventa la tomba da cui sgorga la risurrezione e la vita. In mezzo alla navata comunque rimane sempre, a vista di tutti la croce di Cristo. Benedetto XVI si fa umile, sparisce, lasciando però in mezzo alla Chiesa la croce vivificante di nostro Signore Gesù Cristo, che è sempre per noi cristiani l’albero della vita che ci porta all’incontro con l’unico vero Pastore della Chiesa.

 (Pubblicato su L’Osservatore Romano il 1° marzo 2013)

 ΣΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΒΕΝΕΔΙΚΤΟΥ 16^ου

 

«… με χαρούμενη ψυχή….»

 

Ο θάνατος του Βενεδίκτου 16^ου μας γεμίζει θλίψη στην ανθρώπινη φύση μας, αλλά και στην πίστη μας, στη καθημερινή μας μίμηση του Σταυρωθέντα και Αναστάντα Χριστού, μας γεμίζει ελπίδα και παρηγοριά. Τα ίδια τα λόγια του τέως Πάπα ακριβώς πριν από ένα χρόνο, μας ζωντανεύουν τη συνειδητοποίηση ότι με την πίστη μας στον Κύριο, ζούμε τη στιγμή αυτή του θανάτου μας με γαλήνη και με ειρήνη: «….ζω με χαρούμενη ψυχή γιατί εμπιστεύομαι σταθερά ότι ο Κύριος δεν είναι μονάχα ο δίκαιος κριτής, αλλά ταυτόχρονα είναι ο φίλος και ο αδελφός, ο οποίος ήδη υπέμεινε τις αδυναμίες του, και επομένως, ως δίκαιος κριτής είναι ταυτόχρονα και ο Παράκλητός μου. Ενόψει της ώρας της κρίσεως γίνεται σε μένα καθαρή η χάρη να είμαι χριστιανός. Αυτή η χάρη να είμαι χριστιανός μου δίνει τη συνείδηση, και ακόμα περισσότερο τη φιλία με τον κριτή της ζωής μου και μου επιτρέπει να περάσω με εμπιστοσύνη τη σκοτεινή πόρτα του θανάτου».

 

Σήμερα το πρωί, όταν πληροφορήθηκα την είδηση του θανάτου του Βενέδικτου 16^ου, άρχισα να σκέπτομαι τι θα μπορούσα να γράψω κατά τη στιγμή αυτή της ζωής της Εκκλησίας  και διαπίστωσα ότι τα αισθήματά μου ήταν σχεδόν τα ίδια με τα αισθήματα που είχα πριν δέκα χρόνια, κατά τον Φεβρουάριο του 2013. Για τον λόγο αυτό σας προτείνω το άρθρο μου εκείνο, που δημοσιεύτηκε κατά την ιστορική εκείνη στιγμή της ιστορίας, στην Εκκλησία της Ρώμης.

 

π. Εμμανουήλ Νιν

Αποστολικός Έξαρχος

 

  

 

 

Σταυρωμένος με Εκείνον, ο οποίος σταυρώθηκε για μας.

Ο ταπεινός εργάτης, που έγινε ταπεινός ποιμένας.

       Η βυζαντινή θεία λατρεία, κατά την εβδομάδα που προηγείται της Μεγάλης Σαρακοστής, ψάλλει αυτό το τροπάριο: «Βρωμάτων νηστεύουσα, ψυχή μου, καὶ παθῶν μὴ καθαρεύουσα, μάτην ἐπαγάλλῃ τῇ ἀτροφίᾳ· εἰ μὴ γὰρ ἀφορμή σοι γένηται πρὸς διόρθωσιν, ὡς ψευδὴς μισεῖσαι παρὰ Θεοῦ, καὶ τοῖς κακίστοις δαίμοσιν ὁμοιοῦσαι, τοῖς μηδέποτε σιτουμένοις· μὴ οὖν ἁμαρτάνουσα, τὴν νηστείαν ἀχρειώσῃς, ἀλλ᾿ ἀκίνητος, πρὸς ὁρμὰς ἀτόπους μένε, δοκοῦσα παρεστάναι ἐσταυρωμένῳ τῷ Σωτῆρι, μᾶλλον δὲ συσταυροῦσθαι, τῷ διὰ σὲ σταυρωθέντι, ἐκβοῶσα πρὸς αὐτόν· μνήσθητί μου Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου.»  Είναι ένα κείμενο που εξηγεί το αληθινό νόημα της χριστιανικής νηστείας και στο τέλος του κειμένου παρουσιάζει τον κεντρικό ρόλο του Σταυρού του Χριστού στη ζωή των χριστιανών: «σταυρωμένος με Εκείνον ο οποίος σταυρώθηκε για μας». Οι λέξεις του Πάπα Βενέδικτου 16^ου κατά την τελευταία του γενική ακρόαση της αρχιερατείας του με έκαναν να σκεφτώ το παραπάνω τροπάριο, όταν είπε: «Δεν εγκαταλείπω τον Σταυρό, αλλά μένω με νέο τρόπο δίπλα στον Σταυρωμένο Κύριο. Δεν έχω πια την εξουσία του ρόλου μου στη διακυβέρνηση της Εκκλησίας, αλλά στην υπηρεσία της προσευχής παραμένω στο περιβάλλον του Αγίου Πέτρου. Ο Άγιος Βενέδικτος, του οποίου ως Πάπας φέρω το όνομά του, μου δίνει το μεγάλο παράδειγμα στο θέμα αυτό. Αυτός μας δείχνει τον δρόμο για μία ζωή, ενεργητική ή παθητική, που ανήκει ολοκληρωτικά στο έργο του Θεού».

Στις 19 Απριλίου 2005, όταν ο Βενέδικτος 16^ος λίγο μετά την εκλογή του στην έδρα του Αποστόλου Πέτρου, στην Εκκλησία της Ρώμης, παρουσιάστηκε στο λαό του από τον εξώστη της Βασιλικής του Βατικανού, προσδιόρισε τον εαυτό του ως ένα «ταπεινό εργάτη στον αμπελώνα του Κυρίου». Μετά από σχεδόν οχτώ χρόνια καθημερινής ταπεινής και συχνά εξαντλητικής εργασίας, τον βλέπουμε να παραδίδει τον αμπελώνα του Κυρίου, τον οποίο υπηρέτησε με συζυγική αγάπη, να τον παραδίδει σε έναν άλλον, ο οποίος θα συνεχίσει την καλλιέργεια του αμπελώνα αυτού. Στον ποιμένα, και γιατί όχι στον αγρότη Βενέδικτο 16^ο είδαμε τον αφοσιωμένο υπηρέτη, τον οποίο ο προφήτης ψάλλει για τον αμπελώνα του: «Θέλω να ψάλω για τον εκλεκτό μου ένα άσμα αγάπης για τον αμπελώνα του. Ο εκλεκτός μου κατείχε έναν αμπελώνα πάνω σε ένα καταπράσινο λόφο. Αυτός τον καλλιέργησε , τον απάλλαξε από τις πέτρες, τον φύτεψε με εκλεκτά κλήματα, στη μέση οικοδόμησε έναν πύργο και έσκαψε γύρω του μία τάφρο· περίμενε ότι θα παράγει γλυκά σταφύλια, αλλά αντίθετα παρήγαγε ξυνοστάφυλλα (Ησ.5, 1-4). Ο ίδιος ο Χριστός στο Ευαγγέλιο χρησιμοποιεί αυτήν την εικόνα του αμπελώνα, για να παρουσιάσει την αγάπη του Θεού προς τον λαό του. Είναι φανερό ότι ο  ταπεινός εργάτης Ιωσήφ Ράτζινγκερ, ο οποίος με τη θέλησή του Θεού και με την ψήφο των ανθρώπων εκλεκτόρων του έγινε ο ταπεινός ποιμένας Βενέδικτος 16^ος, δεν θέλησε να πράξει τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από το να ζήσει το θέλημα του Θεού, και στην αποστολική του διακονία να ενσαρκώσει το άσμα του προφήτου για τον αγαπημένο του αμπελώνα.

Ταπεινός εργάτης που έγινε ταπεινός ποιμένας. Κατά την αρχιερατεία του ο Βενέδικτος 16^ος θέλησε κατά κάποιο τρόπο να εξαφανιστεί, να γίνει μικρός, να γίνει διακριτικός, όχι από επίδειξη, αλλά για να μας παρουσιάσει Εκείνον, ο οποίος είναι ο αληθινός ποιμένας, ο ενσαρκωμένος, αυτός που έγινε άνθρωπος για μας. Από την αρχή ως το τέλος της ποιμαντικής διακονίας δεν θέλησε να μιλήσει για τον εαυτό του, αλλά να είναι ο ταπεινός ποιμένας ο οποίος μιλά για τον μοναδικό Ποιμένα. Ήδη από τη Θεία Λειτουργία στην αρχή της αρχιερατείας του δεν θέλησε να παρουσιαστεί, ούτε να παρουσιάσει προγράμματα, αλλά να παρουσιάσει τον Καλό Ποιμένα, Εκείνον τον οποίο έπρεπε να μιμείται ο ίδιος, και όλα τα σύμβολα τα οποία αναφέρονται σ’ Αυτόν, και επομένως να είναι ένας μυσταγωγός, που ερμηνεύει όλη την αρχιερατική συμβολολογία.

Την 1^η Μαΐου 2011, Κυριακή του Θωμά, όταν ο αείμνηστος Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’, χάρη στην ευσπλαχνία του Θεού και την αποστολική εξουσία του Πάπα Βενέδικτου 16^ου, μπήκε στον κατάλογο των Μακαρίων της Καθολικής Εκκλησίας, το πλήθος των πιστών έσπευσε και πάλι στην τεράστια αγκαλιά με τις κολόνες της Πλατείας του Αγίου Πέτρου, μια αγκαλιά που μοιάζει με τα σπλάχνα μίας μητέρας που αγκαλιάζει τα παιδιά της. Στις ημέρες εκείνες του Μαΐου εντυπωσίασε θα έλεγα η ταπεινοφροσύνη, η διακριτικότητα, η σχεδόν σιωπηλή παρουσία του Βενέδικτου 16^ου σαν να ήθελε με τρόπο φυσιολογικό και πεπεισμένο να μείνει απαρατήρητος, στη σκιά, για να αφήσει τον προκάτοχο και φίλο  του να τραβήξει όλη την προσοχή. Την παραμονή της Μακαριότητας στο ρωμαϊκό εκείνο «Τσίρκο Μάσσιμο», κατάμεστο από κόσμο, ο Βενέδικτος 16^ος από τη θερινή διαμονή του στο Καστέλ Καντόλφο και πάλι διακριτικός, και σχεδόν κρυμμένος, καθοδηγούσε ως αρχιποιμένας της Ρώμης, την τελική προσευχή της μακρόωρης εκείνης αγρυπνίας. Αλλά την Κυριακή, στην πλατεία του Αγίου Πέτρου ήταν πραγματικά ο ιερουργός, ο οποίος επικαλέστηκε το Όνομα της Αγίας Τριάδος στην αρχή της Θείας Λειτουργίας και διακήρυξε μπροστά στην Εκκλησία και στον κόσμο την αγιοσύνη του νέου Μακάριου, κήρυξε τον λόγο του Θεού, και έκανε την επίκληση στο Πανάγιο Πνεύμα, ώστε τα Τίμια Δώρα να γίνουν το Σώμα και του Αίμα του Χριστού. Ήταν ένα ιερό συλλείτουργο με τους Πατριάρχες των Καθολικών Ανατολικών Εκκλησιών και τους Πατέρες Καρδινάλιους, το οποίο κατέληξε με τη σιωπηλή και διακριτική προσευχή του Επισκόπου Ρώμης μπροστά στο φέρετρο του προκατόχου του, του Μακάριου Ιωάννη Παύλου Β’.

Ταπεινός ποιμένας μέχρι το τέλος της αρχιερατείας του, της ταπεινής υπηρεσίας του στην Καθολική Εκκλησία. Αφού ανήγγειλε την παραίτησή του, χρησιμοποιώντας μία γλώσσα μη κατανοητή από πολλούς, δηλώνοντας ότι επιθυμεί να συνεχίσει να σηκώνει το βάρος του Σταυρού του Χριστού, αλλά με τρόπο πολύ διαφορετικό, κατά τις επακόλουθες εβδομάδες δεν μίλησε για τον εαυτό του, παρά μόνο ως  ταπεινός ποιμένας, ο οποίος κηρύττει τον αληθινό Καλό Ποιμένα, τον Ιησού Χριστό. Κατά την τελευταία του συνάντηση με τους πιστούς στην ανοιχτή πλατεία του Αγίου Πέτρου, ο διάδοχος του Πέτρου αγκάλιασε την Εκκλησία, και η Εκκλησία αγκάλιασε τον Πέτρο. Και στην κατήχησή του, και πάλι διακριτική και ταπεινή (και επομένως μεγάλη), ο ποιμένας (ο ταπεινός εργάτης), με τον λόγο του κηρύγματός του φρόντισε με αγάπη για τελευταία φορά τον αγαπημένο του αμπελώνα. Και το έκανε αυτό ευγνωμονώντας τον Θεό, ο οποίος καθοδηγεί πάντοτε την Εκκλησία, με μεγάλη εμπιστοσύνη ότι το Ευαγγέλιο είναι η μοναδική δύναμη Της. Ήταν πεπεισμένος ότι ο Κύριος οδηγεί την Εκκλησία στις ημέρες του ήλιου και της χαράς, όπως και στις μέρες της συννεφιάς και του πόνου· στις ημέρες κατά τις οποίες η θάλασσα είναι γαλήνια και η βάρκα αρμενίζει χωρίς δυσκολία, όπως και στις μέρες κατά τις οποίες τα κύματα την χτυπούν και ο Κύριος φαίνεται να κοιμάται. Αλλά Εκείνος, ο Κύριος ήταν και είναι παρών, και αυτή είναι η πίστης μας. Είμαστε πεπεισμένοι ότι ο Θεός μας αγαπά, και έδωσε τον Υιό του για εμάς. Και ο Βενέδικτος 16^ος ευχαρίστησε ακόμα τόσα και τόσα πρόσωπα, τα οποία συνεργάστηκαν πιστά μαζί του, με πνεύμα πίστης ταπεινοφροσύνης: για να κάνουν την Εκκλησία όχι μία οργάνωση αλλά ένα σώμα που ζει, μία κοινωνία αδελφών ανδρών και γυναικών, μέσα στο Σώμα του Χριστού, το οποίο  όλους μας ενώνει. Μέσα σε μία αγάπη, υπενθυμίζει ακόμα ο Βενέδικτος 16^ος , η οποία μερικές φορές μας οδηγεί σε δύσκολες επιλογές, για το καλό της Εκκλησίας. Πρόκειται για μία συνειδητοποίηση βέβαιη, η οποία από τη στιγμή που έγινε δεκτή από τον διάδοχο του Αποστόλου Πέτρου στην Εκκλησία της Ρώμης, ο Πάπας δεν ανήκε πια στον εαυτό του, αλλά σε όλους και για πάντα, σε έναν αμοιβαίο εναγκαλισμό, του οποίου η τελευταία συνάντηση στην πλατεία του Αγίου Πέτρου ήταν τύπος και μαρτυρία. Επομένως, ο αμπελουργός ο ποιμένας παίρνει τον ρόλο του θεολόγου, και εξηγεί το μυστήριο του Σταυρού, από τον οποίο δεν κατεβαίνει, αλλά παραμένει σταυρωμένος με νέο τρόπο κοντά στον σταυρωμένο Κύριό του. Οι λέξεις του Βενεδίκτου 16^ου είναι αυτές: Δεν εγκαταλείπω τον Σταυρό, αλλά με νέο τρόπο μένω κοντά στον Σταυρωμένο Κύριό μου», οι λέξεις αυτές μας οδηγούν στις λέξεις του τροπαρίου  με το οποίο αρχίσαμε τον στοχασμό μας: «…με τον τρόπο αυτό υπολογίζουμε να βρεθούμε κοντά στον σταυρωμένο Λυτρωτή μας, ή σωστότερα να σταυρωθούμε μαζί μ’ Εκείνον που σταυρώθηκε για μας».

Στις 28 Φεβρουαρίου ο Βενέδικτος δεν κατέβηκε από τον Σταυρό, αλλά η νέα του κατάσταση φωτίζει Εκείνον που σταυρώθηκε για μας στον Σταυρό. Στη βυζαντινή θεία λατρεία, κατά την ανάγνωση του ευαγγελίου στον εσπερινό της Μεγάλης Παρασκευής, η εικόνα του σταυρωμένου αποκαθηλώνεται από τον Σταυρό, περιτυλίγεται σε ένα σεντόνι και ενταφιάζεται κάτω από την Αγία Τράπεζα, η οποία γίνεται ο τάφος από τον οποίο αναβλύζει η ανάσταση και η ζωή. Αλλά μέσα στον ναό παραμένει ορατός από όλους ο Σταυρός. Ο Βενέδικτος 16^ος γίνεται ταπεινός, εξαφανίζεται, αφήνοντας όμως στο μέσο της Εκκλησίας τον ζωοποιό Σταυρό του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ο οποίος για μας τους χριστιανούς είναι πάντοτε το δέντρο της ζωής, το οποίο μας οδηγεί προς τη συνάντηση με τον μοναδικό Καλό Ποιμένα της Εκκλησίας.

 (Άρθρο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα της Αγίας Έδρας «L’Osservatore Romano», την 1^η Μαρτίου 2013)