Domenica di Pentecoste
(4/06/2017)
(Atti
2,1-11; Gv 7,37-52; 8,12)
Benedetto il nostro
Dio, che ci fa il dono del suo Santo Spirito, ora e sempre e nei secoli dei
secoli.
Benedetto sei tu,
Cristo Dio nostro: tu hai reso sapientissimi i pescatori, inviando loro lo
Spirito santo, e per mezzo loro hai preso nella rete l’universo. Amico degli
uomini, gloria a te.
Carissimi, questo
tropario, che abbiamo cantato dalla fine del vespro e che canteremo fino alla
conclusione della festa della Pentecoste, raccoglie tutto il mistero che oggi
celebriamo, cioè il Dono, il grande Dono di Colui che la liturgia bizantina
invoca come Re Celeste, Consolatore, Spirito di Verità... Tesoro di beni,
Datore di vita... Un aspetto, che per due volte abbiamo sentito, vorrei
sottolineare: Hai iniziato i tuoi discepoli a lingue di genti straniere,
perché con esse annunciassero te, Dio Verbo immortale..., ed ancora nel
tropario sopra: …hai reso sapientissimi i pestatori…; e ancora in un
altro tropario: ha insegnato la sapienza agli illetterati, ha reso teologi i
pescatori. Con questa immagine la liturgia mette in evidenza questo grande
dono del Santo Spirito: ha reso teologi i pescatori, li ha resi capaci
di parlare di Lui. Questo diventare teologi elargito ai pescatori, ai discepoli,
ad ognuno di noi per il battesimo, avviene in tre modi: lo Spirito Santo ci fa
capaci di parlare di Lui, con Lui, in Lui.
Cosa vuol dire che ci
fa capaci di parlare di Lui? Il dono dello Spirito Santo, ricevuto nei
sacramenti dell’iniziazione cristiana nella sua pienezza, ci fa capaci di
parlare di Dio, di annunziare agli uomini la sua salvezza avvenuta in Cristo
suo Figlio e nostro Signore; lo Spirito Santo ci dà la sua fortezza in questo
annunzio, ci dà la sua saggezza nel dirlo, nel proclamarlo agli uomini in tutta
la sua bellezza e la sua verità, ci dà la sua prontezza nella nostra dedizione
a Lui. E’ in questo senso che tutti noi, da pescatori dovremo diventare
teologi, la nostra parola dovrà essere -e soltanto- Lui, il Signore ed il suo
vangelo.
Cosa vuol dire che ci
fa capaci di parlare con Lui? Il dono dello Spirito Santo ci fa aperti
all’incontro col Signore nella preghiera, ci fa dono -suscita in noi- l’anelito
della preghiera. Questo è un aspetto fondante nella nostra vita come cristiani;
saremo annunziatori del Vangelo se -e soltanto- la nostra vita ha un incontro
assiduo, umile e personale con Lui nella preghiera. Preghiera che, ce lo indica
anche san Paolo nella lettera ai Romani, è un dono dello Spirito: infatti
noi non sappiamo che cosa dobbiamo chiedere convenientemente, ma è lo Spirito
stesso che prega per noi con gemiti inespressi..; e prosegue ancora Paolo: avete
ricevuto lo Spirito di adozione a figli, in unione con il quale gridiamo: Abbà,
Padre!
Cosa vuol dire,
infine, che ci fa capaci di parlare in Lui? Non intendo altro se non
indicare che bisogna che Lui parli, si manifesti in noi, per mezzo di noi. Il
nostro parlare, il nostro agire come cristiani -il profondo del nostro cuore-
deve essere permeato, pieno di Lui, del Signore. Evangelizzare il nostro dire,
il nostro agire, in fondo evangelizzare il nostro cuore, è cosa ardua e tante
volte difficile e diventa, per ognuno di noi un dono; un dono, pero, che non ci
evita di chiederlo, di accoglierlo e di manifestarlo. Tante volte sarà questo
un cammino difficile; forse saremmo capaci di parlare bene di Lui, anche sul
Vangelo e col Vangelo; forse saremmo anche fedeli e ferventi in un cammino di
preghiera, ma non sempre sarà facile agire in Lui, essere uomini del Vangelo e
quindi della verità, del perdono, della riconciliazione, dell’amore.
Carissimi nell’anafora, al momento
dell’epiclesi, il sacerdote invoca, prega, supplica Dio
che mandi il suo Santo Spirito su di noi e sui Doni presentati; con quale
scopo? Affinché essi, i Doni, diventino Corpo e Sangue di Cristo. Affinché per
noi diventino purificazione dell’anima, perdono dei peccati, comunione dello
Spirito Santo; in altre parole, affinché noi diventiamo anche corpo e
sangue di Cristo. Chiediamo oggi in modo speciale che il dono del Santo Spirito
crei in noi un cuore nuovo, un cuore veramente cristiano. Non ci stanchiamo mai
di ricominciare nel nostro cammino come cristiani. Lasciamoci ricreare ogni
giorno dallo Spirito Santo.
Alla fine della Divina
Liturgia faremo le tre grandi preghiere della gonyklisia, in ginocchio,
non tanto a modo penitenziale bensì come atteggiamento umile per l’accoglienza
-e per essere accolti- dallo Spirito Santo, Signore e Datore di vita.
Benedetto sei tu,
Cristo Dio nostro: tu hai reso sapientissimi i pescatori, inviando loro lo
Spirito santo, e per mezzo loro hai preso nella rete l’universo. Amico degli
uomini, gloria a te.
Che il Signore ce ne
faccia dono pure a tutti noi, Lui che regna col Padre e lo Spirito Santo e
vivificante nei secoli dei secoli. Amin.
ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ
4 Ιουνίου 2017
(Πραξ. 2, 1-11 Ίω 7, 37-52 8,12)
Ευλογημένος να είναι ο Θεός μας, ο οποίος μας κάνει το
δώρο του Αγίου Πνεύματος, τώρα και πάντοτε και στους αιώνες των αιώνων.
«Ευλογητός εί Χριστέ, ο Θεός ημών: ο πανσόφους τους
αλιείς αναδείξας, καταπέμψας αυτοίς το Πνεύμα το Άγιον και δι’ αυτών οικουμένην
σαγηνεύσας. Φιλάνθρωπε δόξα σοι»
Αγαπημένα μου αδέλφια το τροπάριο αυτό, το οποίο ψάλαμε
στο τέλος του εσπερινού, και θα το ψέλνουμε μέχρι το τέλος της περιόδου της
Πεντηκοστής, περιλαμβάνει όλο το μυστήριο το οποίο σήμερα επιτελούμε δηλαδή το
Δώρο, το μεγάλο Δώρο Εκείνου, τον οποίο η βυζαντινή θεία λατρεία επικαλείται,
λέγοντας «Βασιλεύ Ουράνιε, Παράκλητε, το Πνεύμα της Αληθείας… ο Θεός των
αγαθών, και ζωής Χορηγός….»
Επιθυμώ να υπογραμμίσω μία φράση, την οποία ακούσαμε δύο
φορές: Εμύησες τους μαθητές σου σε ξένες γλώσσες, ώστε με αυτές να
ανακηρύξουν εσένα, τον αθάνατο Λόγου του Θεού…. Και στο τροπάριο που
αναφέραμε μία άλλη φράση «ο πανσόφους τους αλιείς αναδείξας…» και ακόμα
ένα άλλο τροπάριο ψέλνει «αγραμμάτους σοφίαν εδίδαξας, αλιείς θεολόγους
ανέξειξας».
Με την εικόνα αυτών των εκφράσεων η θεία λατρεία
φανερώνει το μεγάλο αυτό δώρο του Αγίου Πνεύματος: τους ψαράδες τους έκανε
θεολόγους τους έκανε ικανούς να μιλούν γι’ Αυτόν. Αυτή η ανάδειξη σε
θεολόγους, η οποία δόθηκε στους ψαράδες, στους μαθητές, στον καθένα από μας
διαμέσου του βαπτίσματος, πραγματοποιείται με τρεις τρόπους: το Άγιο Πνεύμα μας
κάνει ικανούς να μιλούμε για Αυτό, με Αυτό και εν Αυτώ.
Τι σημαίνει ότι μας κάνει ικανούς να μιλούμε για Αυτό? Το
δώρο τους Αγίου Πνεύματος, το οποίο λαβαίνουμε στα ιερά μυστήρια της
ολοκληρωτικής χριστιανικής μυήσεως, μας αξιώνει να μιλούμε για τον Θεό, να
κηρύττουμε στους ανθρώπους τη σωτηρία την οποία μας έφερε ο Χριστός, ο Υιός του
Πατέρα και Κύριός μας, το Άγιο Πνεύμα σ’ αυτό το κήρυγμα μας δίνει τη δύναμή
του, μας δίνει τη σοφία του στη διατύπωσή του, αξιώνοντάς μας να το κηρύττουμε
στους ανθρώπους με όλη την ομορφιά του και με όλη την αλήθεια του, μας δίνει το
θάρρος του και την αφιέρωσή μας σ’ Αυτό. Με αυτήν την έννοια όλοι εμείς,
ψαράδες πρέπει να γίνουμε θεολόγοι , και ο λόγος μας πρέπει να είναι
αποκλειστικά Εκείνος, ο Κύριός μας και το Ευαγγέλιό του.
Τι σημαίνει ότι μας κάνει ικανούς να μιλούμε με Αυτό? Το
δώρο του Αγίου Πνεύματος μας κάνει ανοικτούς για τη συνάντηση με τον Κύριο,
στην προσευχή μας δωρίζει (γεννά μέσα μας), τον πόθο της προσευχής. Αυτή είναι
μία θεμελιώδης άποψη της ζωής μας, ως χριστιανοί, θα είμαστε κήρυκες του Ευαγγελίου εάν (και μόνο τότε), η ζωή μας
έχει μία συνάντηση ακατάπαυστη, ταπεινή και προσωπική μαζί Του, στην προσευχή.
Μια προσευχή η οποία, όπως μας το υποδείχνει και ο Απόστολος Παύλος στην προς
Ρωμαίους επιστολή του, είναι ένα δώρο του Αγίου Πνεύματος: Πραγματικά δεν
γνωρίζουμε πως πρέπει να προσευχόμαστε, αλλά αυτό το Πνεύμα μεσιτεύει για μας με
στεναγμούς που δεν μπορούν να εκφραστούν με λόγια…. Και ακόμα ο Απόστολος
Παύλο συνεχίζει: «ελάβατε το Πνεύμα της υιοθεσίας ως παιδιών του Θεού, χάρη
στην οποία υψώνουμε τη φωνή μας: Αβά, Πατέρα».
Τι σημαίνει,
τελικά, ότι μας κάνει ικανούς να μιλούμε εν Αυτώ? Δεν εννοώ
άλλο, παρά να υποδείξει ότι Εκείνος πρέπει να μιλήσει, να φανερωθεί σ’ εμάς,
διαμέσου ημών. Η ομιλία μας, η δραστηριότητά μας, ως χριστιανοί, (το βάθος της
καρδιάς μας) πρέπει να εμποτιστούν, να γεμίσουν από Αυτόν από τον Κύριο. Το να
ευαγγελίζουμε την ομιλία μας, τη δραστηριότητά μας, δηλαδή το να ευαγγελίζουμε
τα βάθη της καρδιάς μας, είναι πράγμα κουραστικό και πολλές φορές δύσκολο, για
τον καθένα μας είναι ένα δώρο: αλλά ένα δώρο το οποίο οφείλουμε να το ζητούμε,
να το δεχόμαστε και να το φανερώνουμε. Πολλές φορές θα χρειαστεί να κάνουμε μία
δύσκολη πορεία: ίσως θα είμαστε ικανοί να μιλούμε καλά για Εκείνον, ακόμα και
για το Ευαγγέλιο και με το Ευαγγέλιο: ίσως θα είμαστε και πρόθυμοι σε μία
πορεία προσευχής αλλά δεν θα είναι πάντοτε εύκολο να ενεργούμε «εν Αυτώ», να
είμαστε άνθρωποι του Ευαγγελίου, δηλαδή
άνθρωποι της αλήθειας, της συγνώμης, της συμφιλίωσης, της αγάπης.
Αγαπημένα μου αδέλφια, κατά τη στιγμή της επικλήσεως, στη
Θεία Λειτουργία ο ιερέας παρακαλεί, προσεύχεται, ικετεύει τον Θεό να
στείλει το Άγιο του Πνεύμα σ’ εμάς και στα παρόντα Δώρα. Για ποιο σκοπό όμως?
Ώστε τα Δώρα
αυτά να γίνουν το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Ώστε για μας να γίνουν
εξαγνισμός της ψυχής, άφεση αμαρτιών, κοινωνία του Αγίου Πνεύματος με
άλλες λέξεις: ώστε να γίνουμε κι εμείς σώμα και αίμα του Χριστού. Ας ζητήσουμε
κι εμείς σήμερα με ιδιαίτερο τρόπο, ώστε το δώρο του Αγίου Πνεύματος να
δημιουργήσει σ’ εμάς μία νέα καρδιά, μια καρδιά πραγματικά χριστιανική. Ας μη
κουραζόμαστε ποτέ να ξαναρχίζουμε την πορεία μας ως χριστιανοί. Ας αφήσουμε τον
εαυτό μας να αναδημιουργείται καθημερινά από το Άγιο Πνεύμα.
Στο τέλος αυτής της Θείας
Λειτουργίας θα υψώσουμε τις τρεις μεγάλες ευχές της γονυκλισίας,
γονατιστοί, όχι τόσο σε ένδειξη μετανοίας, αλλά περισσότερο σε ένδειξη ταπεινής
υπόκλισης, για να υποδεχθούμε, και να γίνουμε δεκτοί από το Άγιο Πνεύμα, τον
Κύριο και Ζωοδότη.
«Ευλογητός
ει Χριστέ, ο Θεός ημών: ο πανσόφους τους αλιείες αναδείξας, καταπέμψας αυτοίς
το Πνεύμα το Άγιον και δι’ αυτών την
οικουμένην σαγηνεύσας. Φιλάνθρωπε, δόξα σοι».
Είθε ο Κύριος να κάνει και σε όλους εμάς το ίδιο δώρο,
Αυτός που βασιλεύει μαζί με τον Πατέρα και με το Πνεύμα το Άγιο και Ζωοποιό,
στους αιώνες των αιώνων. Αμήν.
Nessun commento:
Posta un commento