Una lampada, icona del cammino della Chiesa con Cristo.

Nella settimana dopo l’ottava di Pasqua, ha avuto luogo ad Atene l’incontro annuale di tre giorni tra i sacerdoti ed i vescovi della Chiesa Cattolica in Grecia. Giorni di fraternità, di condivisione, di scambio di vedute, di preghiera, ed anche di ascolto dei diversi interventi che hanno avuto come filo conduttore e tema principale delle riflessioni quello della figura del sacerdote come fattore di comunione e di cammino cristiano con il vescovo, con i confratelli del clero e con i fedeli laici. Uno dei sacerdoti nel suo intervento presentò diverse immagini, quasi icone, di quello che poteva essere il rapporto tra il clero ed i laici nella vita della Chiesa, un rapporto di collaborazione, di lavoro e di cammino fatto insieme come Chiesa di Cristo, e mise in guardia il suo uditorio anche dal pericolo, nel momento attuale della vita della Chiesa, di "clericalizzare" i laici, oppure di "laicizzare" il clero, insistendo chiaramente nell’affermare che la Chiesa non appartiene né al clero né ai laici, ma a Cristo che ne è il capo, lo sposo, la guida. Inoltre, nella sua presentazione si servì dell'immagine della lampada d'olio, e propose di vedere il ruolo del sacerdote come quello dell’essere la lampada, il contenitore, e quello dei fedeli, dei laici, nell’essere l'olio.

L'immagine, mi apparse subito molto suggestiva in sé stessa, e mi portò ad approfondirla e a farmi la domanda: "e, nella lampada, lo stoppino chi è?". Accettando la validità e la bellezza simbolica dell'immagine della lampada d’olio, propongo di vedere nello stoppino l’immagine dell'umanità di Cristo patito, morto e risorto, che fa ardere la luce e continua a farsi presente nella vita della Chiesa attraverso i sacramenti e attraverso i fratelli.

La Chiesa di Cristo non è soltanto lampada, neppure soltanto olio, ma è l'insieme di queste due realtà e sempre avendo nel bel mezzo lo stoppino, e mai senza di esso. E cosa o chi manifesta, fa presente la lampada, assieme all'olio e allo stoppino? La lampada accesa mette in alto, mostra la Luce, cioè Cristo Signore, Luce del mondo, Luce gioiosa della santa gloria del Padre. Il Signore, nella sua umanità e per mezzo della sua umanità -la lampada mai senza lo stoppino!-, diventa con l'olio e nella lampada, Luce del mondo. Se fossimo soltanto lampada, se fossimo soltanto olio, saremmo degli strumenti inutili in sé stessi. Olio, lampada, stoppino tutti e tre insieme e accesi dal dono dello Spirito Santo, manifestano Colui che è la Luce per gli uomini.

La lampada poi, dal momento che in essa si accende la fiamma, dal momento che in essa appare la luce, lei stessa, la lampada quasi sparisce, l'olio stesso è quasi adombrato, ambedue vengono oscurate dalla Luce. Ci sono certamente, ma in un secondo piano, nell’ombra affinché si manifesti la Luce, Colui che è la Luce.

In questo senso propongo l'immagine della lampada come modello del cammino sinodale con Cristo, assieme e accanto a Cristo nella Chiesa, un’immagine in cui la lampada stessa, e l'olio debbono quasi sparire per far vedere soltanto la fiamma attraverso lo stoppino acceso, per mezzo dell'umanità di Cristo, e manifestare così la sua luce che illumina il mondo.

Applicando questa bella icona della lampada alla Chiesa stessa, direi che coloro che sono chiamati ad essere lampada, contenitore, e coloro che sono chiamati ad essere olio nella vita della Chiesa, dobbiamo accettare che sia Lui il Signore che, per mezzo dello stoppino, attraverso i sacramenti, nell’ascolto e l’annuncio della sua Parola, e nei fratelli, appaia come Luce dei popoli, Luce del mondo.

 +P. Manuel Nin

Esarca Apostolico

ΜΙΑ ΛΑΜΠΑΔΑ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΠΟΡΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΜΕ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ

          Κατά τη δεύτερη εβδομάδα μετά το Πάσχα, στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε η ετήσια τριήμερη συνάντηση μεταξύ των Ιερέων και Επισκόπων της Καθολικής Εκκλησίας στην Ελλάδα. Ήταν μέρες αδελφοσύνης, μοιρασιάς, ανταλλαγής απόψεων, προσευχής και ακοής διαφόρων ομιλιών, οι οποίες είχαν ως κατευθυντήρια γραμμή και κύριο θέμα διάφορες σκέψεις για τη μορφή του ιερέα, ως δημιουργού εκκλησιαστικής κοινωνίας και χριστιανικής πορείας με τον Επίσκοπο, με τους συναδέλφους ιερείς και με τους λαϊκούς πιστούς.

     Ένας από τους ιερείς στην ομιλία του παρουσίασε διαφόρους τύπους, σχεδόν εικόνες, μεταξύ των σχέσεων του κλήρου με τους λαϊκούς, στη ζωή της Εκκλησίας, σχέσεων συνεργασίας, δράσης και πορείας μαζί με την Εκκλησία του Χριστού· προς το ακροατήριό του συνέστησε επίσης κατά την παρούσα στιγμή τον κίνδυνο της ζωής της Εκκλησίας «να κληρικοποιεί» τους λαϊκούς, ή «να λαϊκοποιεί» τον κλήρο, επιμένοντας καθαρά στη δήλωση ότι η Εκκλησία δεν ανήκει ούτε στον κλήρο, ούτε στους λαϊκούς, αλλά ανήκει στον Χριστό, ο οποίος είναι η κεφαλή της, ο νυμφίος της, ο οδηγός της. Επιπλέον, κατά την ομιλία του χρησιμοποίησε την εικόνα της λαμπάδας ελαίου και πρότεινε να βλέπουμε τον ρόλο του ιερέα ως ρόλο της λαμπάδας, (η οποία εμπεριέχει το έλαιο), και τον ρόλο των λαϊκών πιστών, ως το ρόλο του ελαίου.

Η εικόνα αυτή μου φάνηκε αμέσως πολύ επιβλητική, αυτή καθεαυτή και με οδήγησε να την εμβαθύνω και να θέσω στον εαυτό μου το ερώτημα: «και μέσα στην λαμπάδα, το φυτίλι ποιός είναι;». Δεχόμενος την εγκυρότητα και την ωραιότητα της λαμπάδας του ελαίου, προτείνω να βλέπουμε το φυτίλι ωε εικόνα της ανθρώπινης φύσης του Χριστού ο οποίος πάσχει, πεθαίνει και ανασταίνεται ο οποίος κάνει την λαμπάδα να καίει και να φωτίζει και να γίνεται παρών στην εικόνα της Εκκλησίας, διαμέσου των ιερών μυστηρίων και διαμέσου των αδελφών μας.

Η Εκκλησία του Χριστού δεν είναι μονάχα λαμπάδα, ούτε μονάχα έλαιο, αλλά είναι ταυτόχρονα και οι δύο αυτές πραγματικότητες, έχοντας στη μέση το φυτίλι και ποτέ χωρίς αυτό. Και τι πράγμα, ή ποιόν παρουσιάζει η λαμπάδα, μαζί με το έλαιο και το φυτίλι; Η αναμμένη λαμπάδα εξυψώνει, υποδείχνει το Φως, δηλαδή τον Χριστό και Κύριο μας, Φως του κόσμου, φως ιλαρόν  της αγίας δόξας του Πατέρα. Ο Κύριος, με την ανθρώπινη φύση του και διαμέσου αυτής της ανθρώπινης φύσης, (η λαμπάδα δεν ανάβει ποτέ χωρίς φυτίλι), μαζί με το έλαιο και μέσα στην λαμπάδα, γίνεται το Φως του Κόσμου. Αν ήμασταν μονάχα λαμπάδα , αν ήμασταν μονάχα έλαιο θα ήμασταν όργανα άχρηστα, αυτά καθαυτά. Έλαιο, στην λαμπάδα και φυτίλι και τα τρία μαζί, αναμμένα από τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, φανερώνουν Εκείνον, ο οποίος είναι το Φως για τους ανθρώπους.

     Έπειτα η λαμπάδα, από τη στιγμή που ανάβει μέσα της η φλόγα, από τη στιγμή κατά την οποία ανάβει η φλόγα της, η ίδια η λαμπάδα σχεδόν εξαφανίζεται, το ίδιο το έλαιο σχεδόν επισκιάζεται και η λαμπάδα και το έλαιο επισκιάζονται από το Φως. Ασφαλώς συνεχίζουν να υπάρχουν, αλλά σε ένα δεύτερο βαθμό, μέσα στη σκιά, ώστε να λάμπει το Φως, να λάμπει Εκείνος που είναι το Φως.

Με αυτήν την έννοια προτείνω την εικόνα της λαμπάδας ως πρότυπο της συνοδικής μας πορείας με τον Χριστό, μαζί και δίπλα με τον Χριστό, μέσα στην Εκκλησία, μία εικόνα στην οποία η ίδια η λαμπάδα και το έλαιο πρέπει σχεδόν να εξαφανιστούν, για να βλέπουμε μονάχα τη φλόγα στο αναμμένο φυτίλι, διαμέσου της ανθρώπινης φύσης του Χριστού και με αυτόν τον τρόπο να φανερώνει το Φως που φωτίζει τον κόσμο.

Εφαρμόζοντας την ωραία αυτή εικόνα της λαμπάδας στην ίδια την Εκκλησία θα έλεγα ότι όσοι είναι καλεσμένοι να είναι λαμπάδες, δηλαδή, δοχεία του ελαίου, και όσοι είναι καλεσμένοι να είναι το έλαιο ζωής της Εκκλησίας, οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι Εκείνος, ο Κύριος, διαμέσου του φυτιλιού, διαμέσου των ιερών μυστηρίων, στο άκουσμα και στο κήρυγμα του Λόγου του, και στα πρόσωπα των αδελφών μας, παρουσιάζεται ως Φως των λαών, Φως του κόσμου.

 π.  Εμμανουήλ Νιν

Αποστολικός Έξαρχος